Wydobyty spod wody u wybrzeży Omanu, dysk z brązu zdaniem naukowców jest najstarszym znanym żeglarskim astrolabium. Na powierzchni artefaktu odkryto znaczniki ikoniczne takie same jak te, które znajdują się na portugalskiej fladze.
Astrolabia stanowiące jedno z najstarszych instrumentów służących do nawigacji, używane były przez marynarzy od końca XV wieku w celu określenia szerokości geograficznej.
Do dnia dzisiejszego istnieją tylko 104 egzemplarze na świecie. Uważane są za najrzadsze i najcenniejsze artefakty, które można znaleźć na starożytnych wrakach.
Zostały po raz pierwszy użyte przez żeglarza, konkwistadora i odkrywcę Bartolomeu Diasa, który opłynął południowy kraniec Afryki podczas portugalskiej wyprawy w 1487 roku. Posługiwali się nimi do nawigacji najważniejsi poszukiwacze i odkrywcy końca XV wieku, Krzysztof Kolumb i Vasco da Gama.
Astrolabium Sodré odkryto pod wrakiem galeonu, podczas podwodnych badań archeologicznych prowadzonych przez poszukiwacza skarbów Davida L. Mearns z Blue Water Recoveries, współpracującego z Ministerstwem Dziedzictwa i Kultury Omanu.
Znaleziony wrak „Esmeralda” był częścią francuskiej armady prowadzonej do Indii przez Vasco da Gamę w latach 1502-1503 i dowodzonej przez wujków Vasco, Vicente i Brás Sodré. Okręt zatonął w okolicach wyspy Al Hallaniyah, gdzie zacumował, by schronić się przed monsunami. Silny wiatr zatopił żaglowiec, zabijając marynarzy w tym również Vicente Sodré.
Badania naukowców z Uniwersytetu Warwick w Wielkiej Brytanii ujawniły symbole wzdłuż krawędzi dysku. 18 znaczników skali w prawym górnym rogu, rozmieszczonych w równych odstępach. Odkryte na cienkim dysku o średnicy 175 mm, ważącym 344 gramy symbole potwierdziły tym samym, że jest to wczesne narzędzie nawigacyjne.
Wydobyty artefakt w przeciwieństwie do późniejszych urządzeń nawigacyjnych tego typu różnił się wagą i ilością wyciętych otworów.
Urządzenie zgłoszono do Księgi Rekordów Guinnessa jako najstarsze astrolabium żeglarskie. Sodré, powstało między 1496 a 1501 rokiem, i zdaniem naukowców jest wyjątkowe w porównaniu do wszystkich innych, ponieważ wypełnia lukę chronologiczną w rozwoju tych ikonicznych instrumentów, pomiędzy klasycznym astrolabium planisferycznym a astrolabium typu otwartego koła, które
funkcjonowało przed rokiem 1517.
źródło: warwick.ac.uk
