Podwodne skarby Aleksandrii wydobywane z zatoki Abu Qir

Aleksandria – to właśnie u jej wybrzeży, w zatoce Abu Qir, archeologia podwodna odsłania kolejne tajemnice starożytnego świata. Najnowsze wydobycia – 2000-letnich posągów i budowli z dna morza – rzucają nowe światło na życie w jednym z najważniejszych miast antycznego Egiptu.

Odkrycia i wydobycia artefaktów skrytych pod wodą 

W zatoce Abu Qir, nieopodal Aleksandrii, archeolodzy od lat prowadzą podwodne badania, podczas których zidentyfikowano monumentalne posągi, sfinksy oraz rzeźbione figury, przez wieki spoczywające pod wodą. To właśnie tu znajdowało się niegdyś tętniące życiem miasto Kanopus – kluczowy ośrodek epoki ptolemejskiej i rzymskiej.

Wśród odkrytych artefaktów są m.in. królewskie posągi, częściowo zachowany sfinks z kartuszem Ramzesa II, bezgłowa granitowa postać z czasów Ptolemeuszów oraz fragment marmurowej rzymskiej figury. Jednak nie wszystkie z tych znalezisk trafiły na powierzchnię – wiele z nich pozostaje pod wodą, jako część podwodnego dziedzictwa.

Najnowsza operacja wydobywcza pozwoliła przetransportować na ląd wybrane, najlepiej zachowane posągi i fragmenty budowli. Wydobycie tych skarbów było możliwe dzięki współpracy nurków, archeologów i specjalistycznego sprzętu.

Dźwigi unosiły masywne rzeźby z dna morza, a każdy etap operacji śledzili z zapartym tchem zarówno naukowcy, jak i mieszkańcy Aleksandrii. „Tylko wybrane przedmioty zostaną wydobyte na powierzchnię, zgodnie z rygorystycznymi kryteriami archeologicznymi” – podkreślają przedstawiciele Ministerstwa Turystyki i Starożytności. Większość ruin nadal pozostaje pod wodą, tworząc unikalne podwodne muzeum.

Ślady codziennego życia sprzed wieków

Obok spektakularnych rzeźb, podczas badań odkryto także fragmenty starożytnych budynków. Wapienne konstrukcje, zbiorniki wodne i stawy wykute w kamieniu świadczą o wysokim poziomie organizacji miejskiej. Budowle te pełniły funkcje sakralne, mieszkalne i handlowe. W pobliżu natrafiono również na pozostałości statku handlowego, kamienne kotwice oraz dźwig portowy przy 125-metrowym doku, który obsługiwał lokalny handel od czasów ptolemejskich po bizantyjskie.

Część tych struktur pozostaje pod wodą, inne – po starannej selekcji – zostały wydobyte i zabezpieczone.

Znaleziska z zatoki Abu Qir pozwalają lepiej zrozumieć codzienne życie mieszkańców starożytnej Aleksandrii – ich religię, gospodarkę i relacje społeczne. Każdy wydobyty artefakt to kolejny fragment układanki, która pomaga odtworzyć obraz jednego z najważniejszych miast antycznego świata.

Dziedzictwo zagrożone przez naturę i czas

Miasto Kanopus, podobnie jak sąsiedni port Herakleion, zostało zatopione przez morze w wyniku serii trzęsień ziemi i stopniowo podnoszącego się poziomu wód. Dziś Aleksandria stoi przed podobnym wyzwaniem – zapada się o ponad 3 milimetry rocznie i jest szczególnie narażona na skutki zmian klimatu. Według szacunków ONZ, do 2050 roku nawet jedna trzecia miasta może znaleźć się pod wodą lub stać się niezamieszkana.

Urzędnicy i naukowcy podkreślają, że każde nowe odkrycie i każde wydobycie pomagają nie tylko zrozumieć przeszłość, ale również uświadamiają, jak ważna jest ochrona dziedzictwa kulturowego wobec współczesnych zagrożeń. W miarę postępu wykopalisk kolejne znaleziska przybliżają nam codzienność, handel i praktyki religijne mieszkańców starożytnej Aleksandrii.

Zatoka Abu Qir u wybrzeży Aleksandrii to dziś jedno z najważniejszych miejsc dla światowej archeologii podwodnej. Odkryte i wydobyte z głębin posągi, budowle i artefakty nie tylko wzbogacają naszą wiedzę o starożytnym Egipcie, ale również przypominają, jak kruche jest dziedzictwo przeszłości wobec sił natury. Każdy nowy skarb z dna morza to kolejny krok w odkrywaniu historii, która wciąż kryje wiele tajemnic pod powierzchnią Morza Śródziemnego.

źródło: Ministerstwo Turystyki i Starożytności