Wyobraź sobie świat, który kryje się setki metrów pod powierzchnią oceanu – wraki statków, które pamiętają czasy starożytnych cywilizacji, skarby leżące w piasku i ekosystemy, które przetrwały w ciszy głębin przez wieki. To właśnie tam działa ROV Arthur – robot archeologiczny, który zmienia sposób, w jaki odkrywamy tajemnice podwodnego świata. Dzięki zaawansowanej technologii, precyzji i wytrzymałości, Arthur jest w stanie eksplorować głębiny, które wcześniej były poza zasięgiem ludzkich możliwości. Zanurzmy się w historię tego podwodnego odkrywcy.
Warto przeczytać:
ROV Arthur – Przełom w archeologii podwodnej
ROV Arthur to nie tylko robot, ale prawdziwy pionier w dziedzinie podwodnej archeologii. Jego stworzenie było odpowiedzią na rosnące potrzeby DRASSM, które od lat zarządza francuskim dziedzictwem archeologicznym pod wodą. Wcześniejsze próby wykorzystania podwodnych pojazdów typu ROV kończyły się fiaskiem – maszyny te często uszkadzały delikatne artefakty. Dlatego w 2014 roku rozpoczęto współpracę z LIRMM, aby zaprojektować roboty dostosowane do specyficznych wymagań archeologii podwodnej.
Arthur jest wynikiem tych badań i stanowi kulminację wcześniejszych projektów, takich jak Speedy, Leonard czy Flipper, które testowano na głębokościach do 100 metrów. Jego unikalna konstrukcja pozwala na eksplorację wraków na głębokościach aż do 2500 metrów, co otwiera nowe możliwości dla naukowców.
Jednym z bardziej spektakularnych przykładów jego zastosowania była eksploracja wraku na głębokości 350 metrów. Bez pomocy zdalnie sterowanych pojazdów takie badania byłyby praktycznie niemożliwe. Dzięki zastosowaniu Arthura naukowcy mogli zgromadzić fotograficzne dowody obecnego stanu wraku. Analiza zdjęć pozwoliła zrozumieć, jak procesy sedymentacji oraz ewentualne działania człowieka wpłynęły na tę lokalizację. Co więcej, odkryto, że ładunek wraku składał się wyłącznie ze szkła – to dopiero drugi znany przypadek tego rodzaju w regionie.
Możliwości Arthura
Co czyni Arthura tak wyjątkowym? Przede wszystkim jego zdolność do pracy w ekstremalnych warunkach. Wyposażony w zaawansowany system oświetleniowy, robot może oświetlić nawet najciemniejsze zakamarki dna morskiego. Jego kamery, umieszczone w dużej szklanej kuli, rejestrują obrazy w rozdzielczości pozwalającej na tworzenie trójwymiarowych modeli wraków.
Jednak to nie koniec jego możliwości. Arthur posiada system ssący, który delikatnie usuwa osady, odsłaniając ukryte artefakty. Jego chwytaki są na tyle precyzyjne, że mogą podnieść biżuterię wielkości ziarenka kawy, a jednocześnie wystarczająco mocne, by przenieść ciężkie przedmioty, takie jak rzymskie naczynia ważące 5 kg. Wszystko to odbywa się bez najmniejszego uszkodzenia.
Najczęściej czytane:
Praca na dużych głębokościach
Eksploracja głębin to nie tylko fascynujące odkrycia, ale także ogromne wyzwania techniczne. Na głębokości 2500 metrów ciśnienie wynosi aż 250 kg/cm² – warunki, które mogą zniszczyć większość urządzeń. Aby temu zapobiec, Arthur został wyposażony w systemy wypełnione olejem, które chronią jego mechanizmy.
Dodatkowo robot nie działa samodzielnie – jest podłączony do klatki o wadze 700 kg, zawieszonej na stalowej linie o długości 2,6 km. Klatka ta dostarcza zasilanie i umożliwia transmisję danych dzięki światłowodom. Po dotarciu na dno klatka wypuszcza 50-metrowy kabel, który pozwala Arthurowi na swobodne poruszanie się. Po zakończeniu misji robot wraca do klatki, która jest następnie podnoszona na powierzchnię.
Mapowanie wraków i ochrona ekosystemów
Zobacz także:
Jednym z najważniejszych zadań Arthura jest mapowanie wraków, które często stają się schronieniem dla różnorodnych gatunków. Wraki tworzą unikalne ekosystemy, gdzie specyficzne warunki oceaniczne sprzyjają rozwojowi życia.
Każda misja z udziałem Arthura to nie tylko eksploracja archeologiczna, ale także badania biologiczne. Biolodzy na pokładzie pobierają próbki DNA z organizmów osadzonych na artefaktach, co pozwala na lepsze zrozumienie ich roli w ekosystemie. Dzięki precyzyjnym obrazom i danym naukowcy mogą monitorować wpływ zmian klimatycznych na głębinowe środowiska. Za sprawą współpracy archeologów i biologów Arthur nie tylko odkrywa tajemnice głębin, ale także pomaga chronić delikatne ekosystemy.
DRASSM – ochrona podwodnego dziedzictwa
DRASSM, założony w 1966 roku, od lat stoi na czele ochrony podwodnego dziedzictwa Francji. Dzięki technologiom takim jak ROV Arthur, instytucja ta może nie tylko badać wraki, ale także chronić je przed zagrożeniami, takimi jak głębinowe połowy trawlerami, które niszczą unikalne ekosystemy. Mapowanie wraków pozwala na ustanowienie stref ochronnych, które zabezpieczają te cenne miejsca przed dalszymi uszkodzeniami.
Źródło: DRASSM, LIRMM, Soprintendenza Nazionale per il patrimonio culturale subacqueo
