W rejonie znanym jako stanowisko Tsuzuraozaki, archeolodzy dokonali odkrycia, które może zrewolucjonizować spojrzenie na początki cywilizacji na Wyspach Japońskich. Niemal kompletne naczynie ceramiczne, liczące ponad 10 000 lat, zostało wydobyte z głębokości 64 metrów.
Niezwykłe warunki jeziora Biwako sprzyjające zachowaniu ceramiki
Stanowisko Tsuzuraozaki od blisko stu lat przyciąga uwagę badaczy, lecz pełna skala podwodnych ruin pozostaje tajemnicą, głównie z powodu dużej głębokości jeziora. Od 1924 roku, gdy rybacy przypadkowo wyłowili pierwsze fragmenty ceramiki, odkryto tu już około 200 fragmentów naczyń z okresów od Jomon do Heian. Jednak dopiero zaawansowane technologie umożliwiły dotarcie do głębiej położonych, najlepiej zachowanych artefaktów.
Kenichi Yano, profesor archeologii na Uniwersytecie Ritsumeikan, zwraca uwagę, że znalezienie niemal nienaruszonego naczynia ceramicznego sprzed 10 000 lat jest wydarzeniem unikatowym w skali światowej archeologii podwodnej. Jak wyjaśnia, stanowisko znajduje się w głębokiej, dolinowej części dna jeziora Biwako, która nie została wypełniona osadami. Dzięki temu artefakty mogły pozostawać odsłonięte przez tysiące lat, a ciągłe ruchy skorupy ziemskiej uniemożliwiały ich przykrycie, tworząc warunki sprzyjające zachowaniu ceramiki.
Zaawansowana technologia podwodna w służbie archeologii
Badania prowadzone w październiku przez Narodowy Instytut Badań nad Dobrami Kultury w Narze, przy współpracy z rządem prefektury Shiga, pozwoliły na wykorzystanie innowacyjnego systemu skanowania podwodnego, pierwotnie opracowanego do inspekcji kabli podmorskich. Zespół użył skanera wyposażonego w cztery kamery, który rejestrował obrazy o wysokiej rozdzielczości oraz dane terenowe z obszaru o szerokości około 200 metrów i długości 40 metrów, położonego 30–50 metrów na południe od ruin. Yoshifumi Ikeda, profesor archeologii podwodnej na Uniwersytecie Kokugakuin, podkreśla, że uzyskane dane dorównują jakością tym, które gromadzą nurkowie podczas tradycyjnych eksploracji, nawet na głębokościach uniemożliwiających manualną pracę.
A 10,000-year-old pottery vessel has been discovered at the bottom of Lake Biwako in Japan — the oldest artifact ever found at the site. Unearthed using advanced underwater scanning tech, this rare find sheds light on early Jomon culture. 🏺🌊 #Archaeology #Japan #History pic.twitter.com/nhY4NlOMvk
— Tom Marvolo Riddle (@tom_riddle2025) November 25, 2025
Powiązane wiadomości
Naczynie ceramiczne z okresu Jomon – szczegóły znaleziska
Odkryte naczynie mierzy około 25 centymetrów wysokości i posiada charakterystyczną, zaostrzoną podstawę oraz grawerowane wzory. Eksperci zidentyfikowali je jako wykonane w stylu Jinguji lub Konami Upper Layer, oba związane z wczesną ceramiką Jomon. Szacuje się, że artefakt pochodzi z okresu 11 000–10 500 lat temu, czyli z najwcześniejszej fazy tej kultury, trwającej od 14 500 do 1000 r. p.n.e. Zachowanie naczynia w niemal idealnym stanie na tak dużej głębokości uznawane jest za rzadkość w skali światowej archeologii.
Inne odkrycia w pobliżu podwodnych ruin Tsuzuraozaki
W trakcie badań natrafiono również na sześć czerwonobrązowych glinianych dzbanów z okresu hadżi, datowanych na około 1500 lat, ze środkowej części okresu Kofun. Dzbanki te znaleziono na obszarze 144 metrów kwadratowych w pobliżu nowo odkrytego naczynia. Łącznie, od momentu pierwszych znalezisk, stanowisko Tsuzuraozaki dostarczyło około 200 fragmentów ceramiki, lecz pełna skala podwodnych ruin w jeziorze Biwako wciąż czeka na odkrycie.
Znaczenie odkrycia dla badań nad ceramiką i pradziejami Japonii
Naczynie ceramiczne sprzed 10 000 lat, wydobyte z dna jeziora Biwako w Japonii, to jeden z najważniejszych artefaktów archeologicznych ostatnich lat. Pozwala lepiej zrozumieć rozwój kultury Jomon oraz rolę jeziora Biwako jako centrum osadniczego i technologicznego w pradziejach Japonii.
