Głębie oceanów to wciąż jeden z najmniej zbadanych obszarów naszej planety. Dzięki postępowi technologicznemu i rozwojowi autonomicznych pojazdów podwodnych (AUV), w tym nowego autonomicznego pojazdu podwodnego Orpheus, stworzonego przez startup z Nowej Anglii, naukowcy mogą dziś docierać tam, gdzie wcześniej było to niemożliwe. Umożliwił on badaczom eksplorację fragmentów dna morskiego w pobliżu Rowu Mariańskiego. To właśnie tam mogą znajdować się złoża kluczowych minerałów, które mogą mieć ogromne znaczenie dla gospodarki przyszłości.
Misja badawcza OECI i partnerzy – publiczno-prywatna współpraca na rzecz nauki
Za sukcesem tej misji stoi ścisła współpraca wielu instytucji naukowych i agencji rządowych. Ocean Exploration Cooperative Institute (OECI), kierowany przez Graduate School of Oceanography Uniwersytetu Rhode Island, połączył siły z Narodową Agencją ds. Oceanów i Atmosfery (NOAA), Biurem Zarządzania Energią Oceanów (BOEM), Służbą Geologiczną Stanów Zjednoczonych (USGS) oraz startupem Orpheus Ocean. Kluczową rolę w ekspedycji odegrała również platforma badawcza Exploration Vessel Nautilus, zarządzana przez Ocean Exploration Trust (OET).
Jak podkreśla Aurora Elmore, kierownik programu eksploracji oceanów NOAA: „Aby odpowiedzialnie zarządzać głębinami morskimi i ich zasobami, musimy wykorzystać partnerstwa publiczno-prywatne i nowe technologie w celu zebrania kluczowych informacji bazowych na temat dna morskiego”.
Kluczowe minerały dna morskiego – polimetaliczne konkrecje i ich znaczenie
Jednym z głównych celów misji było zbadanie obecności polimetalicznych konkrecji – formacji bogatych w cenne pierwiastki, takie jak mangan, nikiel czy kobalt. Te minerały są nie tylko ważne dla naukowców, ale także dla przemysłu, który widzi w nich potencjał jako surowiec przyszłości.
Amy Gartman z USGS tłumaczy: „Zebrane dane i obrazy pomagają nam udoskonalić nasze mapy perspektywiczności dna morskiego. Misja po misji uzupełniamy szczegóły mapy i budujemy wiedzę o tym, gdzie mogą znajdować się minerały dna morskiego oraz o ich geologicznym i oceanograficznym uwarunkowaniu”.
Platforma OET Nautilus i mapowanie dna Oceanu Spokojnego
W trakcie wyprawy naukowcy wykorzystali statek badawczy Nautilus, który od lat specjalizuje się w eksploracji amerykańskiego szelfu kontynentalnego na Pacyfiku. Dzięki połączeniu doświadczenia załogi, zaawansowanych systemów sonarowych i nowego AUV, możliwe było nie tylko mapowanie dna, ale też wykonanie bezpośrednich obserwacji i pobranie próbek z miejsc, gdzie spodziewano się występowania cennych minerałów.
Parametry techniczne AUV Orpheus i jego ewolucja
Orpheus to efekt wieloletniej ewolucji technologicznej. Jego poprzednik został opracowany przez Woods Hole Oceanographic Institution (WHOI) oraz Jet Propulsion Laboratory NASA, a obecna wersja powstała dzięki współpracy publiczno-prywatnej i wsparciu NOAA Ocean Exploration oraz OECI. Ten nowowczesny AUV to niewielka, ale wysoce zaawansowana jednostka, zdolna do nurkowania na głębokość ponad 11 000 metrów, obrazowania dna morskiego i pobierania próbek w ekstremalnych warunkach – przy bardzo niskich temperaturach i wysokim ciśnieniu. Podczas ostatnich testów AUV wykonał kilka nurkowań na głębokości przekraczającej 5600 metrów, dostarczając pierwszych bezpośrednich obserwacji polimetalicznych konkrecji.
Znaczenie partnerstw i przyszłość badań głębinowych
Projekt Orpheus Ocean, założony w 2024 roku, stawia na szeroką współpracę z rządem, instytucjami badawczymi i sektorem prywatnym.
Jak podkreśla Jake Russell, dyrektor generalny Orpheus Ocean: „Priorytetowo traktujemy rozwój nauki, ochronę i zrozumienie głębin oceanu, a ta wyprawa jest tego doskonałym przykładem”.
Budowanie silnych partnerstw pozwala na szybkie wdrażanie innowacji i efektywne zarządzanie zasobami,
zródło:NOAA