Z wraku HMCS Trentonian, spoczywającego na dnie kanału La Manche, wydobyto dzwon okrętowy. Element odnaleziono na głębokości 69 metrów i zabezpieczono przed dalszą degradacją. Operacja wymagała precyzyjnego planowania i specjalistycznego sprzętu. Dzwon, po konserwacji, zostanie przekazany do kanadyjskiego muzeum marynarki. To zamyka rozdział związany z jednym z ostatnich wraków alianckich korwet z czasów II wojny światowej.
Lokalizacja i stan wraku
Wrak kanadyjskiej korwety HMCS Trentonian spoczywa na dnie kanału La Manche, w pobliżu południowych wybrzeży Wielkiej Brytanii, na głębokości 69 metrów. Położenie tej jednostki było znane od lat, jednak trudne warunki podwodne – silne prądy, niska widoczność i znaczne zasolenie – skutecznie utrudniały prowadzenie szczegółowych badań oraz eksploracji. Okręt leży częściowo odwrócony, co ogranicza dostęp do wybranych sekcji kadłuba. Przez blisko osiemdziesiąt lat stalowa konstrukcja uległa znacznym zniszczeniom w wyniku działania słonej wody – większość elementów stalowych pokryła się grubą warstwą rdzy i osadów dennych. Wyjątek stanowią detale wykonane z brązu oraz mosiądzu, takie jak dzwon okrętowy czy niektóre fragmenty wyposażenia, które zachowały się w zaskakująco dobrym stanie mimo upływu czasu. Trentonian jest dziś nie tylko historycznym wrakiem, ale również podwodnym grobem marynarzy, którzy zginęli podczas zatonięcia tej jednostki.
Operacja wydobycia
Akcja wydobycia dzwonu okrętowego z wraku HMCS Trentonian była poprzedzona wielomiesięcznymi przygotowaniami i wymagała zaangażowania specjalistów z różnych dziedzin. Kluczową rolę odegrał brytyjski nurek Dom Robinson, który pod koniec kwietnia 2024 roku zlokalizował i zidentyfikował dzwon na wraku korwety. Ze względu na głębokość i trudne warunki panujące na dnie kanału, niezbędne było użycie specjalistycznego sprzętu do nurkowania oraz narzędzi umożliwiających bezpieczne odłączenie dzwonu od skorodowanej konstrukcji statku. Cała operacja odbywała się pod ścisłym nadzorem służb brytyjskich i kanadyjskich, a także we współpracy z przedstawicielami ambasady Kanady w Londynie. Po wydobyciu dzwon został zabezpieczony, przetransportowany na ląd i 12 maja 2024 roku przekazany kanadyjskim przedstawicielom. Następnie trafił do specjalistycznej pracowni konserwatorskiej, gdzie poddano go wstępnym zabiegom zabezpieczającym przed dalszą korozją, zanim zostanie przetransportowany do Kanady.

Znaczenie dzwonu okrętowego
Dzwon okrętowy stanowił ważny element wyposażenia każdego statku. Służył do sygnalizacji, odmierzania czasu i był symbolem tożsamości okrętu. Na dzwonie Trentonian wygrawerowano nazwę jednostki i rok budowy, co czyni go unikalnym świadectwem historii tego okrętu.

HMCS Trentonian
Korweta HMCS Trentonian, zwana również „jednostką eskortową” lub „okrętem eskortowym”, została zbudowana w Kingston w prowincji Ontario i wcielona do służby w Royal Canadian Navy 1 grudnia 1943 roku. Kadłub tej niewielkiej jednostki miał długość 62 metrów, szerokość 10 metrów i zanurzenie około 3 metrów. Napęd zapewniały kotły parowe z silnikiem o mocy 2 750 KM, co pozwalało na osiąganie prędkości do 16 węzłów. Załoga liczyła ponad 90 marynarzy, choć pierwotnie okręty tej klasy projektowano dla około 50 osób. Trentonian powstał jako część szeroko zakrojonego programu rozbudowy kanadyjskiej floty eskortowej – korwety typu Flower stanowiły podstawę ochrony konwojów na Atlantyku i w kanale La Manche.
Jednostka odegrała ważną rolę w licznych operacjach bojowych: eskortowała konwoje z Halifax, Nowego Jorku i St. John’s, brała udział w działaniach podczas inwazji w Normandii, a także uczestniczyła w misjach ratunkowych i zwalczaniu niemieckich okrętów podwodnych. 22 lutego 1945 roku, podczas eskortowania alianckiego konwoju w kanale La Manche, Trentonian został storpedowany przez niemiecki okręt podwodny U-Boot U-1004. Torpeda trafiła w rufę, powodując szybkie zatonięcie okrętu w ciągu zaledwie 10 minut. W wyniku ataku zginęło pięciu marynarzy, a 96 członków załogi zostało uratowanych przez inne jednostki eskortowe. Trentonian był ostatnią kanadyjską korwetą utraconą w akcji podczas II wojny światowej na Atlantyku.
Po konserwacji dzwon zostanie przewieziony do Kanady i przekazany do Muzeum Marynarki Wojennej w Halifax.
Źródło: Kanada.ca, Facebook/Canadian Naval Memorial Trust