Głębokie morza skrywają tajemnice, które potrafią zaskoczyć nawet najbardziej doświadczonych naukowców. Najnowsze badania przeprowadzone u wybrzeży Papui-Nowej Gwinei odsłoniły nieznany dotąd typ pola hydrotermalnego, w którym gorące kominy i chłodne wycieki metanu współistnieją na niewielkiej przestrzeni. To miejsce, zlokalizowane na głębokości około 1300 metrów na zboczu Góry Stożkowej, stało się nieoczekiwanym skarbem bioróżnorodności, inspirującym nowe kierunki badań i technologii w dziedzinie eksploracji głębin.
Nowatorskie odkrycie na dnie Oceanu Spokojnego
Naukowcy z Centrum Badań Oceanicznych Helmholtza GEOMAR w Kilonii, pod kierownictwem dr. Philippa Brandla, zidentyfikowali pole hydrotermalne, które różni się od wszystkich dotychczas znanych. Lokalizacja – zbocze Góry Stożkowej, zachodnia część Oceanu Spokojnego, w pobliżu wyspy Lihir – zaskoczyła badaczy, którzy wcześniej nie spodziewali się takiej aktywności w tym rejonie. Dopiero misja z wykorzystaniem zdalnie sterowanego pojazdu Kiel 6000 ujawniła niezwykłe cechy tego miejsca.
Warto przeczytać:
Kominy hydrotermalne i wycieki metanu: hybrydowy system na zboczu Góry Stożkowej
Odkryte pole hydrotermalne charakteryzuje się bliskim sąsiedztwem gorących kominów i chłodnych wycieków gazu. Procesy te zazwyczaj występują oddzielnie, lecz tutaj ich współistnienie wynika ze specyficznej budowy geologicznej Góry Stożkowej. Pod wulkaniczną konstrukcją znajdują się grube warstwy osadów, które podgrzewane przez magmę uwalniają metan i inne węglowodory. Gorące płyny wypychane ku górze przez ciepło magmy oraz chłodniejsze gazy z osadów wydostają się z dna morskiego w odległości zaledwie kilku centymetrów.
Najczęściej czytane:
Nieoczekiwany skarb bioróżnorodności – siedlisko inne niż wszystkie
Ten hybrydowy system stworzył niepowtarzalne środowisko głębinowe, w którym rozwinęły się wyjątkowo bogate społeczności organizmów. Skały są gęsto pokryte małżami Bathymodiolus, rurkoczułkowcami, krewetkami, obunogami i strzykwami o intensywnych barwach. Badacze podkreślają, że zagęszczenie życia w tym miejscu jest tak duże, iż trudno dostrzec powierzchnię skał. Nowo odkryte pole hydrotermalne stało się laboratorium dla naukowców, którzy analizują mechanizmy adaptacji i ewolucji w ekstremalnych warunkach.
Technologia i parametry eksploracji głębin
Do zbadania tego niezwykłego siedliska wykorzystano zaawansowany pojazd ROV Kiel 6000, zdolny do pracy na głębokości ponad 1300 metrów. Zdalne sterowanie, precyzyjne instrumenty pomiarowe i możliwość pobierania próbek pozwoliły na szczegółowe udokumentowanie zarówno parametrów fizykochemicznych, jak i bioróżnorodności. Warto podkreślić, że głębokość zbocza Góry Stożkowej wynosi około 1,3 km, a warunki panujące w tym obszarze wymagają specjalistycznego sprzętu i technologii wspomagających, takich jak egzoszkielety do pracy w ekstremalnych warunkach.
Odkrycie hybrydowego pola hydrotermalnego na zboczu Góry Stożkowej otwiera nowe możliwości dla badań nad bioróżnorodnością i adaptacją organizmów w warunkach głębinowych. Połączenie gorących kominów i chłodnych wycieków metanu, zlokalizowanych na głębokości 1300 metrów, stawia przed naukowcami wyzwania, ale także inspiruje rozwój nowoczesnych technologii nurkowych i sprzętu eksploracyjnego. To miejsce, ukryte w głębinach Oceanu Spokojnego, potwierdza, że nawet dziś możemy odkrywać nieoczekiwane skarby natury.
źródło: Coupled hydrothermal venting and hydrocarbon seepage discovered at Conical Seamount, Papua New Guinea. Scientific Reports, 2025; 15 (1) DOI: 10.1038/s41598-025-17192-x
