International Shark Attack File (ISAF) to kompleksowa baza danych, która dokumentuje i bada ataki rekinów na ludzi. Założona w 1958 roku, ISAF jest najdłużej działającą, naukową bazą danych tego rodzaju i dostarcza cennych informacji na temat ataków rekinów, w tym analiz statystycznych trendów i wzorców ataków.
Każdego roku ISAF publikuje szczegółowy raport na temat niesprowokowanych ugryzień rekinów na całym świecie, który zawiera kompleksowe zrozumienie tego, gdzie i kiedy najczęściej dochodzi do ugryzień rekinów, a także jakie były przyczyny i skutki. Dane te pomagają w informowaniu o środkach bezpieczeństwa publicznego i dalszych badaniach nad zachowaniem i ekologią rekinów. Wraz ze stale rosnącą populacją ludzi i wykorzystaniem oceanów, rola ISAF w monitorowaniu i zgłaszaniu interakcji rekin-człowiek staje się coraz ważniejsza.
Warto przeczytać:
Raport ISAF koncentruje się przede wszystkim na niesprowokowanych atakach rekinów, które definiuje jako przypadki, w których rekin atakuje bez prowokacji ze strony człowieka, takich jak celowe zbliżanie się do rekina lub pływanie w obszarze, w którym używana jest przynęta na ryby.
Według danych ISAF w 2023 roku odnotowano 69 niesprowokowanych ukąszeń rekinów. Chociaż jest to nieco więcej niż średnia z pięciu lat wynosząca 63 ataki, liczby te pozostają zgodne z długoterminowymi trendami.
Dziesięć z tych niesprowokowanych ataków, które miały miejsce w zeszłym roku, było śmiertelnych.
22% wszystkich ataków odnotowano w Australii, przy czym 40% z nich ze skutkiem śmiertelnym. Dwa zgony potwierdzono również w Stanach Zjednoczonych i po jednym na Bahamach, w Egipcie, Meksyku i Nowej Kaledonii.
Potwierdzone przypadki ukąszeń bez ofiar śmiertelnych miały miejsce na Kostaryce, w Kolumbii, Brazylii, Nowej Zelandii, na Seszelach, Turks i Caicos, w Ekwadorze (na Wyspach Galapagos) i RPA.
W Stanach Zjednoczonych odnotowano 36 niesprowokowanych ataków, co stanowi 52% wszystkich incydentów na całym świecie. Wśród nich dwa — jeden w Kalifornii i jeden na Hawajach — były śmiertelne. Podobnie jak w poprzednich latach, na Florydzie z 16 atakami, odnotowano więcej ukąszeń rekinów niż jakikolwiek innym stanie.
Najczęściej czytane:
Dane ISAF obejmują również 22 dodatkowe incydenty w ubiegłym roku, które zostały celowo lub nieumyślnie sprowokowane, przy czym najczęstszą przyczyną tych ataków był spearfishing.
W 2023 r. u wybrzeży południowej Australii doszło do trzech śmiertelnych ataków. Półwysep Eyre jest znany z dzikich, dziewiczych plaż i fenomenalnych miejsc do surfowania, a pomimo trudnego dostępu i nawigacji jest atrakcyjnym miejscem dla surferów.
Zdecydowana większość niesprowokowanych ataków to ugryzienia testowe, które mają miejsce, wówczas gdy rekin błędnie zidentyfikuje człowieka jako preferowaną ofiarę. Kiedy tak się dzieje, rekin zwykle odpływa po jednym ugryzieniu. Jednak niektóre gatunki, takie jak żarłacz biały i żarłacz tygrysi, są na tyle duże, że nawet pojedyncze ugryzienie może być śmiertelne.
W ostatnich dziesięcioleciach liczba zgłoszonych ugryzień żarłacza białego gwałtownie wzrosła. Wzorzec ten nie wynika ze zwiększonej agresji ze strony żarłaczy białych, ale raczej z połączenia większej liczby osób pływających w oceanie każdego roku i większej presji na zgłaszanie ugryzień i ofiar śmiertelnych. W przypadku żarłaczy tygrysich, tępogłowych i białych udokumentowano niezwykłe przypadki, w których rekin nadal gryzie swoją ofiarę, zamiast odpłynąć.
W Morzu Czerwonym u wybrzeży Egiptu również udokumentowano śmiertelne spotkania z rekinami tygrysimi.
Morze Czerwone ma głęboki, wąski rów pośrodku i rozległe rafy koralowe. Głębokie ściany pozwalają rybom powszechnie występującym w głębokich wodach zbliżyć się do linii brzegowej. Geomorfologia Morza Czerwonego oznacza, że bardzo duże, pelagiczne ryby drapieżne mają kontakt z nurkującymi i wypoczywającymi.
Większość ukąszeń rekinów ma miejsce w miesiącach letnich zarówno na półkuli północnej, jak i południowej, po części dlatego, że wiele gatunków jest wtedy bardziej aktywnych, a także dlatego, że więcej ludzi spędza czas w wodzie. Chociaż ryzyko ukąszenia przez rekina jest niezwykle niskie, ISAF udostępnia zalecenia dotyczące środków ostrożności, które można podjąć. Obejmują one przebywanie blisko brzegu, niepływanie o świcie i zmierzchu oraz unikanie nadmiernego pluskania.
Źródło: florida museum
